A
Admin
Yönetici
Yönetici
Karaciğer Cerrahisi ve Transplantasyonu Uzmanı Prof. Dr. Koray Acarlı, halk arasında ‘köpek kisti’ olarak bilinen karaciğer kist hidatiği hastalığı hakkında kritik bilgiler paylaştı. Özellikle kırsal bölgelerde hayvancılıkla uğraşanların ve doğa ile iç içe yaşayanların dikkat etmesi gereken bu hastalık, parazitik bir enfeksiyon olarak karaciğer başta olmak üzere çeşitli organlarda kistlerin oluşmasına yol açıyor. Kist Hidatiği Nedir? Prof. Dr. Acarlı’ya göre kist hidatiği, kurt, çakal ve köpek gibi hayvanların bağırsaklarında yaşayan bir parazitin neden olduğu bir hastalık. Parazitin yumurtaları bu hayvanların dışkısı ile doğaya yayılırken, küçükbaş ve büyükbaş hayvanlar bu yumurtaların bulaştığı ot ve suyu tükettiğinde parazit onların bağırsaklarına yerleşiyor. Burada oluşan kurtçuklar kan yoluyla en çok karaciğerde olmak üzere çeşitli organlarda kistlere dönüşüyor. Parazitin üremesi için bu döngünün devam etmesi gerekiyor. İnsanlar ise bu döngüde ara konak rolü üstlenebiliyor. Dolayısıyla parazitin bulaştığı maddelerin ağız yoluyla alınması durumunda hastalık ortaya çıkabiliyor. Köpeklerin Rolü ve Önlemler Köpekler doğada ne yediklerine dikkat edilmesi gereken hayvanlar arasında yer alıyor. Ancak Prof. Dr. Acarlı, köpeklerin doğrudan suçlu olmadığını, asıl önemli olan köpeklerin kontrol altında tutulması ve yediği içtiğine dikkat edilmesi olduğunu vurguluyor. Çünkü parazitin yumurtalarının bulaştığı dışkı ile temas ya da kirli gıdaların tüketilmesi hastalığın insanlara geçmesine neden olabiliyor. Bu yüzden özellikle kırsal alanlarda yaşayanların ve hayvancılıkla uğraşanların köpeklerin beslenmesi konusunda titiz davranması gerekiyor. Hastalığın Bulaşma ve Yayılma Özellikleri Karaciğer kist hidatiği insandan insana bulaşmıyor. İnsan dışkısında parazit bulunmadığı için doğrudan bir yayılma söz konusu değil. Ancak aynı ortamda yaşayan kişiler, ortak kullanılan kirli gıdalar aracılığıyla parazitin yumurtalarına maruz kalabilir ve hastalık aynı aile içinde birden fazla kişide görülebilir. Belirtileri ve Tanı Süreci Hastalığın en önemli özelliği, başlangıçta belirgin bir şikayet oluşturmayabilmesi. Kistler genellikle tesadüfen yapılan görüntüleme tetkiklerinde fark ediliyor. Küçük kistler genellikle sorun yaratmazken, büyüyen kistler karın sağ üst bölgesinde ağrı, dolgunluk hissi gibi şikayetlere yol açabiliyor. Kistin safra yollarına açılması gibi komplikasyonlar ise hastalığın daha ciddi tablolarla seyretmesine neden olabiliyor. Tanıda, kistin evreleri, duvar yapısı, kalsifikasyon gibi görüntüleme bulguları ile kan testlerinden yararlanılıyor. Özellikle görüntülemede görülen ‘araba tekerleği’ görüntüsü tanı için belirleyici oluyor. Hastalığın Seyri ve Komplikasyonları Karaciğer kist hidatiği kistlerin büyümesiyle birlikte komplikasyon riski taşıyor. Kist içinde bakteriyel enfeksiyon gelişebilir veya kist safra yollarını yırtarak sarılık gibi sorunlara yol açabilir. Nadiren kistin kendi kendine patlaması veya yırtılması söz konusu olabilir. Bu durum, şiddetli alerjik reaksiyonlar ve kistin karın boşluğuna yayılması gibi ciddi sağlık risklerini beraberinde getiriyor. Tedavi Yaklaşımları Karaciğer kist hidatiğinde klasik anlamda, yani sadece ilaç kullanılarak hastalığın tamamen geçmesi mümkün değil. Ancak parazite etkili bazı ilaçlar tedaviye destek amacıyla kullanılabiliyor. Hastalığın esas tedavisi ise cerrahi müdahale ile kistin boşaltılması ve mümkünse kist boşluğunun tamamen yok edilmesi üzerine kuruluyor. Bazı vakalarda iğne ile aspirasyon veya laparoskopik yöntemler de tercih edilebiliyor.