A
Admin
Yönetici
Yönetici
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), 15 Temmuz 2025 itibarıyla önemli bir düzenlemeyi hayata geçirdi. Çiftçi Kayıt Sistemi'ne (ÇKS) kayıtlı olup hâlen Bağ-Kur (4B) tescili bulunmayan vatandaşların sigortalılık kaydı, otomatik olarak yapılmaya başlandı. Yeni sistemle birlikte her ay 9.036,91 TL prim borcu çıkarılacak. Bu borcun zamanında ödenmemesi halinde ise gecikme cezası ve faiz uygulanacak.
65 yaş üstü vatandaşlar risk altında
SGK uzmanı İsa Karakaş, Türkiye Gazetesi’ne yaptığı açıklamada uygulamadan özellikle 65 yaş üstü tarımsal faaliyette bulunan vatandaşların olumsuz etkilendiğini belirtti. Bu yaş grubundaki kişilerin borçtan muaf tutulabilmeleri için SGK’ya şahsen giderek dilekçe vermesi gerektiğini vurgulayan Karakaş, birçok vatandaşın bu zorunluluğu bilmediğini ve borçlandırıldığını söyledi.
Karakaş, uygulamanın neden olduğu mağduriyetin giderilmesi için çözüm önerisini şöyle paylaştı:
“65 yaş ve üzerinde olup tarımsal faaliyette bulunanlar, Kuruma başvurup yazılı talepte bulunmaları hâlinde 4/1-b (Bağ-Kur) kapsamında sigortalı olur” şeklinde basit bir düzenleme ile bu mesele kökünden çözülmüş olur.
Yurt dışında çalışanlara belge engeli
SGK’nın tartışma yaratan bir diğer uygulaması ise, işverenler tarafından yurt dışına geçici görevle gönderilen çalışanları ilgilendiriyor. Emeklilik sürecinde bu kişilerin görevli olarak yurt dışında bulunduklarını ispatlamaları isteniyor. Ancak hizmet akdi, görevlendirme yazısı, uçak bileti ve otel fişi gibi belgeler yıllar içinde kaybolabiliyor. Bu belgelerin ibraz edilememesi durumunda ise o dönem ödenmiş primler emeklilik hesabına dahil edilmiyor.
"Görev süresi tehlikede"
İşverenin vefat etmesi, şirketin kapanması ya da evrakların zaman aşımına uğraması gibi durumlarda belgelerin temini imkânsız hale geliyor. Bu da, sigortalının yurt dışındaki görev süresinin hizmetten sayılmaması anlamına geliyor ve emeklilikte ciddi hak kayıplarına yol açıyor.
Karakaş, çözüm önerilerini şöyle sıraladı:
“SGK’nın bu uygulaması nedeniyle mağduriyetlerin bertaraf edilmesi için çözüm olarak Sosyal Güvenlik Mevzuatı kapsamında iş yeri kayıtları zaman aşımına uğrayan, iş yeri prim borcu olmayan sigortalıların bildirimlerinin kabul edilmesi, ilerleyen dönemlerde bu mağduriyetlerin yaşanmaması için MPHB üzerinden ya da başka bir uygulama ile e-Devlet üzerinden yurt dışına görevli olarak gönderilen işçi için bir uygulama yapılması, iş yeri tarafından yurt dışına görevli olarak gönderilen kişiler için Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirim yapma zorunluluğu getirilmesi gibi öneriler sunulabilir.”
65 yaş üstü vatandaşlar risk altında
SGK uzmanı İsa Karakaş, Türkiye Gazetesi’ne yaptığı açıklamada uygulamadan özellikle 65 yaş üstü tarımsal faaliyette bulunan vatandaşların olumsuz etkilendiğini belirtti. Bu yaş grubundaki kişilerin borçtan muaf tutulabilmeleri için SGK’ya şahsen giderek dilekçe vermesi gerektiğini vurgulayan Karakaş, birçok vatandaşın bu zorunluluğu bilmediğini ve borçlandırıldığını söyledi.
Karakaş, uygulamanın neden olduğu mağduriyetin giderilmesi için çözüm önerisini şöyle paylaştı:
“65 yaş ve üzerinde olup tarımsal faaliyette bulunanlar, Kuruma başvurup yazılı talepte bulunmaları hâlinde 4/1-b (Bağ-Kur) kapsamında sigortalı olur” şeklinde basit bir düzenleme ile bu mesele kökünden çözülmüş olur.
Yurt dışında çalışanlara belge engeli
SGK’nın tartışma yaratan bir diğer uygulaması ise, işverenler tarafından yurt dışına geçici görevle gönderilen çalışanları ilgilendiriyor. Emeklilik sürecinde bu kişilerin görevli olarak yurt dışında bulunduklarını ispatlamaları isteniyor. Ancak hizmet akdi, görevlendirme yazısı, uçak bileti ve otel fişi gibi belgeler yıllar içinde kaybolabiliyor. Bu belgelerin ibraz edilememesi durumunda ise o dönem ödenmiş primler emeklilik hesabına dahil edilmiyor.
"Görev süresi tehlikede"
İşverenin vefat etmesi, şirketin kapanması ya da evrakların zaman aşımına uğraması gibi durumlarda belgelerin temini imkânsız hale geliyor. Bu da, sigortalının yurt dışındaki görev süresinin hizmetten sayılmaması anlamına geliyor ve emeklilikte ciddi hak kayıplarına yol açıyor.
Karakaş, çözüm önerilerini şöyle sıraladı:
“SGK’nın bu uygulaması nedeniyle mağduriyetlerin bertaraf edilmesi için çözüm olarak Sosyal Güvenlik Mevzuatı kapsamında iş yeri kayıtları zaman aşımına uğrayan, iş yeri prim borcu olmayan sigortalıların bildirimlerinin kabul edilmesi, ilerleyen dönemlerde bu mağduriyetlerin yaşanmaması için MPHB üzerinden ya da başka bir uygulama ile e-Devlet üzerinden yurt dışına görevli olarak gönderilen işçi için bir uygulama yapılması, iş yeri tarafından yurt dışına görevli olarak gönderilen kişiler için Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirim yapma zorunluluğu getirilmesi gibi öneriler sunulabilir.”