A
Admin
Yönetici
Yönetici
Nihat AK/EGE TELGRAF- İkinci el otomobil piyasasında yaşanan durgunluk ve ÖTV artışının etkileri, hem satıcıları hem alıcıları derin bir ‘acaba’nın içine sürüklüyor. Fiyatlar ne zaman hangi araçlar için artacak? Araç almak için şimdi doğru zaman mı? Otomobil piyasasındaki en çok merak edilen konuları Ege Telgraf’a değerlendiren İzmir Oto Galericiler Odası Başkanı Zafer Dursun, piyasadaki durgunluğun sebeplerini, takas desteklerinin gerçek yüzünü ve kredi maliyetlerinin alım gücünü nasıl etkilediğini net bir şekilde ortaya koydu. ‘ARTMADAN ALMALI’ ÖTV’deki artışın ikinci el araçlara bir süre sonra yansımasını beklediklerini belirten İzmir Oto Galericileri Odası Başkanı Zafer Dursun, “ÖTV’deki bu oynamalar ikinci ele öyle hemen şak diye yansımaz. Geçmişte hep öyleydi öylede olacaktır. Bir ay, bilemedin bir buçuk ay sonra yavaş yavaş etkisini göstermeye başlar. Ama bu da piyasanın durumuna göre doğru orantılı olarak gerçekleşebilir. Hareket yoksa alışveriş yoksa zaten kimse almıyorsa, neyin yansıması olacak? Bu yansıma da öyle her arabaya değil. 600-800 bin bandındaki, halk arasında çerez gibi satılan araçlara hiç dokunmaz. Orta segment, düşük segment yerinde sayar. Ama yüksek segmentte, lüks araçlarda bir fiyat yükselişi olur. Vatandaşın elindeki aracının fiyatı yükselmiş ise o kişi model yükseltmek istediğinde tercih ettiği araç ile kendi aracı arasındaki farkı öder. Ama ilk sıfır araç alacaklara ciddi bir ÖTV yansıması olur. Okuyucuların kafasındaki şu an ikinci el araç alıma zamanı mıdır sorusuna tecrübelerime dayanarak şu cevabı vereyim; bu ÖTV artışı sıfırı etkilediği gibi ikinci eli de zamanla etkiler. Hele Ağustos’un ilk, ikinci haftasından sonra bazı modellerde fiyat artışı kaçınılmaz. O yüzden eğer niyet varsa, hele ki ihtiyaçsa, daha tam yansımadan almak mantıklıdır” dedi. ‘KAĞIT ÜSTÜ KAZANÇ’ Esnafın ÖTV’nin artışıyla artan servetine sevinemediğini dile getiren Başkan Dursun, “Şimdi dar gelirli dediğimiz vatandaş artık arabayı, evi falan geçtim; gıdaya, temel ihtiyaçlara odaklanmış durumda. Lokantaya girmiyor, dışarıda çay bile içmiyor insanlar. Gevrek almıyor ya, gevrek! Hal böyle olunca da zaten satış olmuyor. Hani biz diyorduk ya, "kriz olur ama vatandaş boğazından kısmıyor"… Şimdi artık oradan da kısıyor. ÖTV artışıyla normalde galericinin elindeki arabanın fiyatı artacak, serveti artacak, sevinmesi lazım. Ama sevinemiyor. Çünkü arabayı zaten satamıyor. Mal var ama müşteri yok. Fiyat arttıkça da o mal daha da satılamaz hale geliyor. Yani vitrindeki araba değerlendi ama alıcı yoksa neye yarar? Esnaf şöyle diyor: ‘Benim arabam değer kazandı ama hala elimde. Satamadıktan sonra kaça yarar?’ Yani elde mal var, para yok. Piyasa durmuş. ÖTV’nin artması esnaf için kâğıt üstünde kazanç, gerçek hayatta dert” ifadelerini kullandı. ‘YETERSİZ KAMPANYA’ Sıfır araç alımına yönelik kredi ve kampanyaların tüketiciyi gerçek anlamda düşünmekten uzak olduğunu belirten Başkan Dursun, “Araç üreticileri ellerindeki önceki modelleri hızlıca satabilmek için takas desteği veriyorlar. Yani sen elindeki ikinci eli götürüyorsun, onlar da belli miktar indirim yapıyorlar. Bazı markalarda gerçekten takas desteği oluyor, çünkü araçlar ellerinde kalmış durumda. Mesela 2023 modeli arabalar hala stokta ise, onlara takas desteği uyguluyorlar, 2024 modellerde de aynı şekilde devam ediyor. Ama tabii herkes takas desteğine hemen güvenmiyor. Biz de hep kandırıldık, şüpheyle yaklaşıyoruz. Ama bazı alışverişlerde gerçekten takas desteği oluyor, ben de birkaçını gördüm. Bankaların fırsat diye reklamını yaptığı araç kredilerinin maliyeti ise çok yüksek. 36 ay taksitli kredide, örneğin 400 bin lira kredi aldığında, toplamda ortalama 1 milyon liraya varan geri ödeme yapıyorsun. Yani faiz oranları o kadar yüksek ki, kredi maliyeti katlanarak çıkıyor. Geçmişte yüzde 0,7 ya da yüzde 0,9 gibi çok düşük faizlerle kredi verilirken, şimdi aylık yüzde 4 faizler söz konusu, yıllık yüzde 40'ları aşıyor. Eskiden burun kıvırılan, beğenilmeyen düşük faizler aslında şimdi çok aranıyor. Bu yüzden, araç almak isteyenler için kredi maliyeti çok yüksek, takas desteği ise güven konusu. Ama üreticiler ellerindeki stokları eritmek için böyle destekler veriyorlar” şeklinde konuştu. ‘ARABALAR ELDE KALDI’ Ekonomik zorluklardan çok bu dar boğazdan çıkış için bir umudun bulunmaması değerlendirmesini yapan Başkan Dursun, “Yani ekonomi gerçekten kötü gidiyor, piyasa zaten perişan. Her geçen gün işler daha da zorlaşıyor. İnsanlar alım gücünü kaybetti, esnaf siftahsız kalıyor, kimse alışveriş yapmıyor. Herkes boğazından kesiyor, gıda da vurdu zaten. Krizden çıkacak yönünde hiç umut yok. Herkes keyifsiz, piyasa hareket etmiyor, yatırımlar durdu. İşler bu şekilde devam ederse daha da kötü olacak. İnsanların morali bozuk, cebinde para yok. Zaten araçlar satılmıyor, arabalar elde kaldı. Şimdi biz ne yapacağız, nasıl düzelecek bilemiyorum ama piyasa şu anda tamamen durgun, alışveriş olmadan da nasıl enflasyon düzelir onu anlamıyorum” ifadelerini kullandı.