A
Admin
Yönetici
Yönetici
Mimarlık tarihinin mihenk taşı Mimar Sinan, yaptığı onlarca eserlerinde ustalık, mühendislik, ince işçilik ve asırlardır çözülemeyen mimari dehasıyla hayranlık uyandırıyor. Mimar Sinan, ‘ Şerefesiz Minareler’in öncüsüdür. Semiz Ali Paşa Mescidi, Silahşör Mehmet Bey Mescidi, Derviş Ali Camii ile Sinan Mescidi de bu mimarilerin örneklerindendir. İstanbul’un tarihi yarımadasında Mimar Sinan deyince aklımıza onun tekrarı olmayan özgün eserler yapması geliyor. Yaptığımız gezilerde kendi adına yaptırmış olduğu Sinan Mescidi ve Çekmece’deki eserlerinde özellikle minarelerdeki estetiği görebiliyoruz. Fatih’te gezerken farklılığıyla dikkat çeken bir minareyle karşılaştık. Derviş Ali Camii’nin minaresi, alışageldiğimiz minarelerden değildi. Bizde bu yazımızda şerefesiz minarelere yer verelim dedik. DERVİŞ ALİ CAMİNİN AYAKTA KALAN MİNARESİ Derviş Ali Cami’nin avludan içeri girip cami duvarında yer alan mermer kitabeden aldığımız bilgilere göre, II. Beyazid devri mimarlarından Mimar Derviş Ali tarafından yaptırılan mescidin tarihi bilinmemekle birlikte H.918 / M.1512 tarihli vakfiyesi mevcuttur. 1812 yılında yeniden inşa edilen cami 1978’de yıkılıp yeniden yaptırılmış. 19. yüzyıla ait minaresi İstanbul’da pek az örneği kalan bir tarzdadır. Banisinin kabri cami haziresindedir. ŞEREFESİZ MİNARELERİN ÖZELLİĞİ NEDİR? Bu ilginç yapıdan hareketle, “şerefesiz minare” kavramını biraz daha araştırdık. İslam mimarisinde genellikle kürsü, pabuç, gövde, şerefe, petek, külâh ve âlemden oluşur. Şerefe, müezzinin ezan okumak için çıktığı kısmıdır. Ancak İstanbul’da bazı camilerde bu bölümün yer almadığı görülür. Bunun sebebi hep estetik kaygısı hem de sesin çevreye daha geniş olarak yayılması, mimari teknikle alakalıdır. Mimar Sinan, bu tür minarelerin öncüsüdür. Eyüp’teki Semiz Ali Paşa Mescidi, Eyüp’teki Silahşör Mehmet Bey Mescidi, Karagümrük’teki Derviş Ali Camii ile Fatih’teki Sinan Mescidi de bu mimarinin eseridir. ŞEREFESİZ MİNARE: SİMGESEL BİR SESSİZLİK Şerefesiz minare, sadece mimari bir tercih değil, aynı zamanda bir semboldür. Klasik formların dışına çıkarak sadeliğiyle bir derinlik sunar. Bugün İstanbul’un kalabalığında kaybolmuş bu sessiz minareler, dikkatli bir gözün yakalayacağı zarif bir ayrıntıdır. Bu örneklerden dikkat çeken bir yapıda Büyükçekmece’deki Sokullu Mehmet Paşa Camii’dir. Bu caminin en dikkat çekici yönü, dünyada yalnızca iki örneği olduğu belirtilen minaresidir. Mimar Sinan’ın yaptığı bu minare, yekpare taştan oyularak inşa edilmiştir. Bu tarz minarenin ikinci örneğine Mısır’da. Mimar Sinan’ın yine kendi adına yaptırdığı Fatih’teki Sinan Mescidi’nde yer alan şerefesiz minare ise bu anlayışın zarafetini gözler önüne serer.