A
Admin
Yönetici
Yönetici
Umumi tuvaletlerde klozete oturmak birçok kişi için rahatsızlık verici olabilir. Bazıları kapıyı dirseğiyle açıyor, sifonu ayağıyla çekiyor ya da klozeti tuvalet kağıdıyla kaplayarak kullanıyor. Peki, sadece klozete oturarak hastalık kapmak mümkün mü?
Güney Florida Üniversitesi’nden mikrobiyoloji profesörü Jill Roberts, teorik olarak tuvalet koltuğundan hastalık bulaşabileceğini ancak riskin çok düşük olduğunu söylüyor. Özellikle cinsel yolla bulaşan hastalıkların (CYBH) tuvalet yüzeylerinde uzun süre hayatta kalamadığı belirtiliyor. Bu nedenle, bu hastalıkların bulaşması için doğrudan cilt ve vücut sıvısı teması gerekiyor. Roberts, "Cinsel yolla bulaşan hastalıklar klozetlerden kolayca bulaşsaydı, herkeste sık sık görülürdü," diyor.
Kan yoluyla bulaşan hastalıkların da tuvalet koltuğu aracılığıyla geçiş olasılığı düşük bulunuyor. Ayrıca idrar yolu enfeksiyonlarının klozetten bulaşma ihtimali de aynı derecede az. Roberts, "Kendi dışkınızı genital bölgenize çok yakın bir şekilde silerek İYE’ye yakalanma olasılığınız çok daha yüksektir," şeklinde açıklıyor.
Bazı hastalık yapıcı virüsler klozetlerde daha uzun süre yaşayabiliyor. Örneğin, insan papilloma virüsü (HPV) sert yüzeylerde bir haftaya kadar kalabilir. Touro Üniversitesi’nden Karen Duus, HPV’nin el dezenfektanlarına dirençli olabileceğini ve çamaşır suyunun %10 konsantrasyonda kullanılması gerektiğini belirtiyor. Ancak HPV’nin bulaşması genellikle ciltte yara veya zedelenme varsa mümkün oluyor. Benzer şekilde, genital herpes virüsünün klozete bulaşması teorik olarak mümkün olsa da bu durumun gerçekleşme ihtimali düşük.
Umumi tuvaletleri kullanırken klozeti tuvalet kağıdıyla kaplamak yaygın bir alışkanlık. Ancak bu kağıtlar gözenekli olduğu için mikropları engellemez. Bazı kullanıcılar klozete oturmak yerine çömelerek kullanmayı tercih ediyor. Ohio State Üniversitesi’nden Stephanie Bobinger, bu yöntemin pelvik tabana zarar verebileceğini ve idrar akışını engelleyerek idrar yolu enfeksiyonuna neden olabileceğini söylüyor.
Roberts’a göre hastalıkların bulaşmasındaki asıl risk klozete dokunan ellerden kaynaklanıyor. Eller, bakteri ve virüsleri yüzeylerden alıp ağız ve yüze taşıyor. Klozet ve çevresinde bulunan dışkı parçacıkları, E. coli, Salmonella, Shigella, Staphylococcus gibi patojenler içeriyor. Ayrıca norovirüs gibi çok bulaşıcı virüsler tuvalet yüzeylerinde uzun süre canlı kalabiliyor.
Sifon çekildiğinde klozetin içindeki mikroplar havaya yayılıyor. Matematiksel modellere göre, bu mikropların %40-60’ı tuvaletin etrafına sıçrayabiliyor. Arizona Üniversitesi’nden Charles Gerba’ya göre, umumi tuvaletler ev tuvaletlerine kıyasla daha sık temizleniyor ve bu yüzden daha az mikrop barındırabiliyor.
Araştırmalar, sağlık kurumlarında yaygın olan Clostridium difficile bakterisinin tuvalet sifonu çekildikten sonra havada ve çevrede yayıldığını gösteriyor. Tuvalet kapakları, kapı kolları, musluklar ve havlular da mikrop yayılımında önemli yüzeyler arasında. Tuvalet zemini ise en kirli yüzeylerden biri olarak kabul ediliyor.
Loughborough Üniversitesi’nden Elizabeth Paddy, mümkün olduğunca az eşyalara dokunmayı öneriyor. Temassız sifonlar ve otomatik sabunluklar gibi tasarımlar bu riski azaltabilir. Sifon çekmeden önce kapağı kapatmak öneriliyor ama Gerba, bunun etkisinin sınırlı olduğunu söylüyor. Klozet ile kapak arasında tam sızdırmazlık olmaması ve yüksek basınçlı sifonlar virüslerin yayılmasını engellemiyor.
Kabini sifon çektikten sonra hemen terk etmek ve el hijyenine dikkat etmek en etkili korunma yolları arasında yer alıyor. Cep telefonlarının da tuvaletlerde önemli mikrop taşıyıcıları olduğu belirtiliyor.
Tuvalet kabininde cep telefonu kullanmak yaygın bir alışkanlık haline geldi. Ancak mikrobiyoloji uzmanı Roberts, bu davranışın hijyen açısından ciddi riskler taşıdığını belirtiyor. “Telefonunuzu her yere götürüyorsunuz, her yere koyuyorsunuz ve sürekli dokunuyorsunuz. Zaten son derece kirli,” diyor.
Roberts’a göre, telefonları tuvalet kabinine götürmek, kabin içinde havaya yayılan patojenlere maruz kalma ihtimalini artırıyor. Bu patojenler telefona yerleştikten sonra, kişi ellerini yıkasa bile cihaz yoluyla taşınmaya devam ediyor.
Kabini sifon çektikten sonra hemen terk etmek ve el hijyenine dikkat etmek en etkili korunma yolları arasında yer alıyor. Cep telefonlarının da tuvaletlerde önemli mikrop taşıyıcıları olduğu belirtiliyor.
Tuvalet sonrası eller en az 20 saniye yıkanmalı. ABD’de yapılan bir araştırmaya göre, insanların sadece %20’si ellerini yeterince yıkıyor. El dezenfektanı kullanmak da ekstra koruma sağlıyor.
CUMHURİYET
HASTALIK RİSKİ NE KADAR GERÇEK?
Güney Florida Üniversitesi’nden mikrobiyoloji profesörü Jill Roberts, teorik olarak tuvalet koltuğundan hastalık bulaşabileceğini ancak riskin çok düşük olduğunu söylüyor. Özellikle cinsel yolla bulaşan hastalıkların (CYBH) tuvalet yüzeylerinde uzun süre hayatta kalamadığı belirtiliyor. Bu nedenle, bu hastalıkların bulaşması için doğrudan cilt ve vücut sıvısı teması gerekiyor. Roberts, "Cinsel yolla bulaşan hastalıklar klozetlerden kolayca bulaşsaydı, herkeste sık sık görülürdü," diyor.
Kan yoluyla bulaşan hastalıkların da tuvalet koltuğu aracılığıyla geçiş olasılığı düşük bulunuyor. Ayrıca idrar yolu enfeksiyonlarının klozetten bulaşma ihtimali de aynı derecede az. Roberts, "Kendi dışkınızı genital bölgenize çok yakın bir şekilde silerek İYE’ye yakalanma olasılığınız çok daha yüksektir," şeklinde açıklıyor.
HANGİ MİKROPLAR DAHA DAYANIKLI?
Bazı hastalık yapıcı virüsler klozetlerde daha uzun süre yaşayabiliyor. Örneğin, insan papilloma virüsü (HPV) sert yüzeylerde bir haftaya kadar kalabilir. Touro Üniversitesi’nden Karen Duus, HPV’nin el dezenfektanlarına dirençli olabileceğini ve çamaşır suyunun %10 konsantrasyonda kullanılması gerektiğini belirtiyor. Ancak HPV’nin bulaşması genellikle ciltte yara veya zedelenme varsa mümkün oluyor. Benzer şekilde, genital herpes virüsünün klozete bulaşması teorik olarak mümkün olsa da bu durumun gerçekleşme ihtimali düşük.
TUVALET KAĞIDI KULLANMAK VE ÇÖMELME YÖNTEMLERİ
Umumi tuvaletleri kullanırken klozeti tuvalet kağıdıyla kaplamak yaygın bir alışkanlık. Ancak bu kağıtlar gözenekli olduğu için mikropları engellemez. Bazı kullanıcılar klozete oturmak yerine çömelerek kullanmayı tercih ediyor. Ohio State Üniversitesi’nden Stephanie Bobinger, bu yöntemin pelvik tabana zarar verebileceğini ve idrar akışını engelleyerek idrar yolu enfeksiyonuna neden olabileceğini söylüyor.
ASIL TEHLİKE ELLERDE
Roberts’a göre hastalıkların bulaşmasındaki asıl risk klozete dokunan ellerden kaynaklanıyor. Eller, bakteri ve virüsleri yüzeylerden alıp ağız ve yüze taşıyor. Klozet ve çevresinde bulunan dışkı parçacıkları, E. coli, Salmonella, Shigella, Staphylococcus gibi patojenler içeriyor. Ayrıca norovirüs gibi çok bulaşıcı virüsler tuvalet yüzeylerinde uzun süre canlı kalabiliyor.
TUVALET PÜSKÜRMESİ VE MİKROP YAYILIMI
Sifon çekildiğinde klozetin içindeki mikroplar havaya yayılıyor. Matematiksel modellere göre, bu mikropların %40-60’ı tuvaletin etrafına sıçrayabiliyor. Arizona Üniversitesi’nden Charles Gerba’ya göre, umumi tuvaletler ev tuvaletlerine kıyasla daha sık temizleniyor ve bu yüzden daha az mikrop barındırabiliyor.
TUVALETTE EN MİKROPLU YÜZEY ZEMİN Mİ?
Araştırmalar, sağlık kurumlarında yaygın olan Clostridium difficile bakterisinin tuvalet sifonu çekildikten sonra havada ve çevrede yayıldığını gösteriyor. Tuvalet kapakları, kapı kolları, musluklar ve havlular da mikrop yayılımında önemli yüzeyler arasında. Tuvalet zemini ise en kirli yüzeylerden biri olarak kabul ediliyor.
HASTALIKLARDAN KORUNMA ÖNERİLERİ
Loughborough Üniversitesi’nden Elizabeth Paddy, mümkün olduğunca az eşyalara dokunmayı öneriyor. Temassız sifonlar ve otomatik sabunluklar gibi tasarımlar bu riski azaltabilir. Sifon çekmeden önce kapağı kapatmak öneriliyor ama Gerba, bunun etkisinin sınırlı olduğunu söylüyor. Klozet ile kapak arasında tam sızdırmazlık olmaması ve yüksek basınçlı sifonlar virüslerin yayılmasını engellemiyor.
Kabini sifon çektikten sonra hemen terk etmek ve el hijyenine dikkat etmek en etkili korunma yolları arasında yer alıyor. Cep telefonlarının da tuvaletlerde önemli mikrop taşıyıcıları olduğu belirtiliyor.
CEP TELEFONLARI TUVALETTE NE KADAR RİSKLİ?
Tuvalet kabininde cep telefonu kullanmak yaygın bir alışkanlık haline geldi. Ancak mikrobiyoloji uzmanı Roberts, bu davranışın hijyen açısından ciddi riskler taşıdığını belirtiyor. “Telefonunuzu her yere götürüyorsunuz, her yere koyuyorsunuz ve sürekli dokunuyorsunuz. Zaten son derece kirli,” diyor.
Roberts’a göre, telefonları tuvalet kabinine götürmek, kabin içinde havaya yayılan patojenlere maruz kalma ihtimalini artırıyor. Bu patojenler telefona yerleştikten sonra, kişi ellerini yıkasa bile cihaz yoluyla taşınmaya devam ediyor.
Kabini sifon çektikten sonra hemen terk etmek ve el hijyenine dikkat etmek en etkili korunma yolları arasında yer alıyor. Cep telefonlarının da tuvaletlerde önemli mikrop taşıyıcıları olduğu belirtiliyor.
ELLERİNİZİ NASIL YIKAMALISINIZ?
Tuvalet sonrası eller en az 20 saniye yıkanmalı. ABD’de yapılan bir araştırmaya göre, insanların sadece %20’si ellerini yeterince yıkıyor. El dezenfektanı kullanmak da ekstra koruma sağlıyor.
CUMHURİYET