A
Admin
Yönetici
Yönetici
Emekli maaşları uzun süredir hacze karşı koruma altındaydı. Ancak 2025 yılının Temmuz ayında Yargıtay tarafından alınan içtihat birleştirme kararıyla birlikte bu durum değişti. Artık emekli maaşına banka tarafından bloke konulması bazı şartlar altında mümkün hale geldi. Özellikle kredi kullanan emekliler bu düzenlemeyle yakından ilgileniyor. RIZA OLMAZSA BLOKE DE YOK Yeni karara göre, emekli maaşına ancak ve ancak kişinin açık rızası ile bloke konulabiliyor. Yani banka, emeklinin maaşına kendi inisiyatifiyle el koyamıyor. Eğer emekli, kredi sözleşmesinde maaşına bloke konulabileceğine dair açık bir maddeye onay verirse, banka bu rızayı esas alarak kesinti yapabiliyor. Aksi durumda blokaj uygulaması hukuka aykırı kabul ediliyor. HANGİ DURUMLARDA MAAŞA DOKUNULABİLİR? Genel kural gereği, emekli maaşları hacizden muaftır. Ancak bazı istisnalar var: SGK tarafından yapılan borç tahsilatları, Nafaka borçları, Mahkeme kararıyla kesilen özel durumlar. Bunlar dışında maaşa dokunulamaz. Ancak kredi sözleşmesine dahil edilen ve tüketicinin açıkça onayladığı maddeler, bu kuralı esnetebiliyor. Yani tüketici, sözleşmedeki “mahsup”, “bloke” veya “otomatik kesinti” ifadelerine dikkat etmezse, tüm maaşını bankaya kaptırabilir. BLOKE NE KADAR OLABİLİR? Kanunen maaşların tamamına el konulması mümkün değil. Ancak banka, onay alınan durumlarda maaşın belirli bir oranına bloke koyabilir. Bu oran genellikle %25 ile %50 arasında uygulanıyor. Ancak sözleşmeye göre bu sınır esneyebilir. Dolayısıyla, sözleşme şartları büyük önem taşıyor. EMEKLİLER NE YAPMALI? Uzmanlar, emeklilerin özellikle kredi başvurusu sırasında imzaladıkları belgeleri dikkatle incelemeleri gerektiğini söylüyor. Bloke, mahsup veya virman gibi ifadeler içeren maddelere karşı uyanık olunması gerektiği vurgulanıyor. Bu maddelerden biri imzalanmışsa ve açık rıza verilmişse, maaş hesabına bloke konması yasal hale geliyor. Maaş hesabında bloke fark eden vatandaşlar, öncelikle bankayla iletişime geçmeli. Eğer blokaj açık rızaya dayanmıyorsa, itiraz hakkı doğuyor. Bu durumda e-Devlet, banka şikayet kanalları ve gerekiyorsa tüketici hakem heyeti yoluyla çözüm aranabiliyor. HUKUKİ BOYUT: ANAYASA VE SOSYAL GÜVENLİK YASASI Türkiye’de sosyal güvenlik yasaları emeklilerin haklarını geniş şekilde koruyor. Ancak sözleşme özgürlüğü ilkesi, bazı durumlarda bu hakların geri planda kalmasına neden olabiliyor. Anayasa’da yer alan “taraflar arasında yapılan geçerli sözleşmelerin bağlayıcılığı” ilkesi gereği, açık rızayla yapılan her işlem geçerli sayılıyor. Bu da emeklilerin bilinçsizce imzaladığı sözleşmelerin büyük risk taşımasına yol açıyor.