A
Admin
Yönetici
Yönetici
İspanya'da 28 Nisan'da yaşanan ve tüm İber Yarımadası’yla birlikte bazı Avrupa ülkelerini de etkileyen büyük ölçekli elektrik kesintisine ilişkin ilk teknik bilgiler kamuoyuyla paylaşıldı. Ekolojik Geçiş Bakanı Sara Aagesen, İspanyol Meclisi'nde gerçekleştirdiği kapsamlı sunumda, olayın detaylı zaman çizelgesini aktarırken, Avrupa elektrik şebekesinin karmaşık yapısına ve Türkiye’yle kurulan senkron bağlantının rolüne dikkat çekti. Aagesen, yaşanan durumun istisnai bir olay olduğunu belirterek, nedenlerinin hâlâ araştırılmakta olduğunu vurguladı. OLAYIN KRONOLOJİSİ VE SİSTEM TEPKİLERİ Bakan Aagesen'in verdiği bilgiye göre, 28 Nisan Pazartesi günü öğle saatlerinde ülke genelindeki elektrik talebi 25.184 megavat seviyesindeydi ve 3 GW’lık pompalama sistemi devredeydi. Saat 12:33 sularında ise üç farklı noktada yalnızca saniyeler içinde toplamda 2,2 GW’lık üretim kesintisi yaşandı. Bu ani üretim düşüşü, elektrik şebekesinde zincirleme reaksiyonlara yol açtı. İLK SİNYALLER VE SİSTEMSEL DALGALANMALAR Elektrik sistemindeki ilk olağandışı hareketlilik, saat 12:03’te gözlendi. Bu sırada şebeke değişkenlerinde yaklaşık beş dakika süren yoğun bir dalgalanma kaydedildi. Bu frekans ve voltaj değişimleri doğrudan bir kesintiye yol açmasa da sistemin kararlılığı ciddi biçimde sarsıldı. Saat 12:19’da yaşanan ikinci salınım ise Avrupa senkron enerji sisteminde daha sık rastlanan türdendi. Ancak bu dalgalanmanın kaynağının Orta ve Doğu Avrupa ile Türkiye arasında yer alan bağlantılı şebeke olduğu saptandı. Aagesen, Türkiye’nin Avrupa enerji sistemiyle entegre olduğunu hatırlatarak, bu tür sistemik hareketlerin ulusal sınırları aşabildiğini belirtti. TÜRKİYE BAĞLANTISI VE BÖLGESEL ETKİLER Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar da olay sonrası yaptığı açıklamada, Türkiye’nin bu durumdan etkilenmediğini ancak bağlantılı sistem yapısı nedeniyle potansiyel etkilenme riski taşıdığını ifade etmişti. 12:33 – KRİTİK DAKİKADA ÜÇ İLDE ÜRETİM ÇÖKÜŞÜ Saat 12:32:57’de Granada’da bir trafo merkezinde ilk büyük üretim kaybı yaşandı. Sadece 19 saniye sonra Badajoz’da, ardından da 12:33:36’da Sevilla’da benzer üretim düşüşleri gerçekleşti. Toplamda 2,2 GW’lık üretim bir anda devre dışı kaldı. Bu keskin düşüş, sistemde zincirleme arızalara neden oldu. GERİLİM DALGASI VE SİSTEM ÇÖKÜŞÜ Üretim kayıplarının hemen ardından şebekede aşırı gerilim dalgalanmaları başladı. Bu dalgalanmalar, sistemin diğer bileşenlerini de olumsuz etkileyerek şebeke koruma protokollerinin ardı ardına devreye girmesine neden oldu. İspanya Ulusal Şebeke İşletmecisi REE’nin altı farklı müdahalesine rağmen sistemdeki kararsızlık giderilemedi ve saat 12:33 itibarıyla bazı bölgelere elektrik iletimi durdu. 12:44 – YENİDEN BAĞLANTI VE TOPARLANMA SÜRECİ Şebekenin çökmesi üzerine acil müdahale adımları atıldı. Saat 12:44’te Fransa ile olan enterkonnekte hat yeniden aktive edildi ve adım adım enerji iletimi sağlanmaya başlandı. SİBER SALDIRI ŞÜPHESİ DIŞLANDI Bakan Aagesen, kamuoyunda dolaşan siber saldırı iddialarına da açıklık getirdi. Yapılan incelemeler sonucunda herhangi bir siber saldırı bulgusuna rastlanmadığını belirten Aagesen, “Bu, sistemin kendi iç dinamiklerinden kaynaklanan bir kriz ve bu yönüyle daha rahat yönetilebilir,” dedi. Sürecin şeffaf ve siyasi etkilerden bağımsız şekilde yürütüldüğünü vurgulayan Aagesen, milyonlarca veri noktasının incelendiğini ve hükümetin oluşturduğu uzman komisyonun altı kez toplandığını söyledi. İlk teknik analizler, kesintinin atmosferik dalgalanmalardan kaynaklanmış olabileceğini öne sürüyor. Bakan, olayın kesin nedeninin bilimsel veriler ışığında en kısa sürede açıklığa kavuşturulmasının hedeflendiğini belirtti. Ayrıca, İspanyol hükümetinin enerji sistemini daha dirençli hale getirmek için yenilenebilir ve nükleer enerji yatırımlarına kararlılıkla devam edeceğini açıkladı. (Donanım Haber)